Marketing thời đại ngày nay
Nhiều khi nhìn thấy mấy công ty, doanh nghiệp mà thấy buồn, nhìn cái cách họ làm việc thôi là thấy không có tương lai rồi. Nhưng mình cũng chả là cái gì nên cũng chỉ nhìn đó rồi biết đó, rút kinh nghiệm để mình không thất bại giống họ mà thôi. Mấy người hay nói đạo lý thường bảo rằng không mạo hiểm làm sao thành công. Nhưng làm điều mà chắc chắn sẽ có kết quả là thất bại, cộng thêm mình không có khả năng, thì đó là ngu chứ không phải là mạo hiểm. Đôi khi người ta nhầm tưởng giữa sự nhút nhát và sự già dặn, cứ ngỡ người ta không dám làm, nhưng thực chất thì người ta quá biết nó sẽ không có kết quả nên họ không làm, đó là sự thông minh. Bấy lâu nay quan sát những người thành công và thất bại đã từng làm cũng rút ra được chút ít kinh nghiệm, hãy cùng tôi tìm hiểu xem nhé.
Đầu tiên, đừng làm cái mình không biết, trừ khi bạn quá giàu
Có những tập đoàn, những doanh nghiệp họ dám làm một lĩnh vực mà họ không hề có một chút kinh nghiệm gì. Đó không phải là sự mạo hiểm đâu bạn à, đó là bởi vì họ quá giàu, họ giàu đến nỗi có thể thuê cả thế giới làm cho họ. Cho nên họ không cần phải biết, họ sẽ thuê những người biết làm về làm cho họ. Họ sẵn sàng chịu lỗ cả chục năm trời để đạt được thành công. Còn nếu bạn không giàu được như họ thì đừng bao giờ mơ nhé.
Bạn mở một lò bánh mì mà không hề biết gì về bánh mì, không biết tỷ lệ bột đường, không biết thời gian lên men, không biết kiểm định sản phẩm, bạn sẽ nói là “tôi thuê thợ mà, tôi đâu cần phải làm, tôi chỉ quản lý là được”. Okay. Tôi dám cá với bạn là bánh bạn làm ra chả ai thèm mua đâu, vì nó vô cùng dỡ tệ. Không chỉ dừng lại ở đó, bạn sẽ càng này càng lỗ vì tiền nguyên liệu bạn bỏ ra nhiều hơn thực tế. Bở họ đang làm việc cho một kẻ ngu, và họ chẳng ngu gì mà không lợi dụng điều đó để trục lợi cho mình. Còn những người có tài, có tâm, họ cũng sẽ chán bạn mà bỏ đi thôi. Bạn không cần phải làm ra được ổ bánh mì ngon thì mới được phép bán bánh mì, nhưng ít nhất bạn cũng phải biết làm ra được ổ bánh mì, biết được thế nào là ngon, thế nào là dở, như vậy bạn mới có thể quản lý được dây chuyền sản xuất từ nguyên liệu, nhân công cho tới thành phẩm và giá bán ra.
Nhiều người buồn cười lắm, chả biết gì về công việc mà cứ nhào vào làm. Một số người thì từ làm công mà lên, họ đầy đủ kỹ thuật và kinh nghiệm. Đủ lông đủ cánh rồi thì lại muốn tách ra làm riêng, rồi không lâu cũng thất bại. Nguyên nhân đơn giản là bởi vì họ giỏi kỹ thuật, họ giỏi quy trình tạo ra sản phẩm rồi, nhưng họ lại không có chút kinh nghiệm và hiểu biết gì về quản lý, cho nên thất bại.
Nảy giờ chưa nhắc đến marketing đâu, nếu bạn đã vừa thất bị khi mới bắt đầu rồi thì đừng nghĩ tới chuyện marketing làm gì.
Hãy làm cho địa điểm của doanh nghiệp bạn thật chuyên nghiệp
Bạn có biết tại sao người ta thích đến những quán cà phê lớn sang trọng, trong khi cũng chỉ uống nước và nói chuyện, quán vỉa hè cũng được mà. Đó là ở sự chuyên nghiệp đó. Hãy làm cho doanh nghiệp của bạn trông thật chuyên nghiệp và sang trọng. Phải có một phong cách kiến trúc và nội thất nào đó. Phong cách hiện đại hoặc cổ điển. Bạn thử vào một cửa hàng bên ngoài thì lụp xụp, vào trong thì thấy đồ đạt cũ kỹ, tường thì trốc sơn, đồ đạt để lung tung, bạn có muốn vào không? Hãy nhìn các cửa hàng bán điện thoại như Thế giới di động, FPT shop xem, rõ ràng là không gian của họ không rộng lớn, nhưng nó thật chuyên nghiệp và hiện đại.
Đầu tiên là cái mặt tiền trước. Hãy bỏ ngay mấy cái mái che lụp xụp. Bỏ mái che thì nắng vào sao chịu nổi? Hãy đầu tư một chút tiền, mua phim chống nắng về mà dán lên kính. Nắng mặc sức rọi vào mà bên trong chẳng sao. Tiếp đến là phần phía trên, đừng làm một tấm bảng hình chữ nhật rồi để đó, vừa không chuyên nghiệp mà lại khó tìm, khách đến khi tìm được doanh nghiệp của bạn thì họ đã đi khỏi rồi. Hãy dựng bằng những tấm nhựa để dựng mặt tiền thật hoành tráng, che hết phần nóc nhà và tường phía trước nếu muốn theo phong cách hiện đại. Hoặc làm lại mặt tiền theo một phong cách nào đó mà bạn theo đuổi. Cửa thì làm cửa kín đẩy hai bên. Nhìn vào sẽ thấy ngay sự chuyên nghiệp và sang trọng.
Cửa kín không chỉ tạo ra sự sang trọng mà còn cách âm rất tốt, bên trong sẽ không bị tiếng ồn của xe cộ làm phiền, lại chống được bụi. Đã vậy rồi thì bên trong nhất định phải gắn máy lạnh. Tường phải sơn lại hết, sự dụng màu sáng hoặc màu sậm tối, hoặc dùng giấy dán tường. Nhiều chỗ nhìn mấy bức tường loang lổ, hoặc tường màu xanh lá cây thấy mà ngán. Dùng màu trắng, màu kem, hoặc màu đen. Với những nới như shop quần áo, studio, nên dùng màu đen, vừa hiện đại lại vừa chất. Bàn ghế làm việc thì phải tươi mới, bàn gỗ màu sáng hoặc màu sậm tối, hoặc những bộ bàn làm việc hình chữ L. Đừng dùng mấy cái bàn ván ép màu xám xám, y như mấy cơ quan gov. Còn nơi mà tiếp xúc với khách hàng thì bàn nên bằng kín, hoặc dùng tấm nhựa mica bao bọc bên ngoài, làm cho bàn có hình khối. Đầu tư cho ghế ngồi nữa. Trên tường có thể trưng bày sản phẩm, hoặc tranh ảnh, hoặc thoải mái sáng tạo lên đó. Đừng để bức tường trống trơ. Nếu không gian quá hẹp thì có thể gắn gương lên tường, gương sẽ làm cho con người có cảm giác không gian được mở rộng ra.
Có một website hẳn hoi
Khi tôi vào một trang web của một nhà đăng ký tên miền, đập ngay vào trang chủ là dòng chữ đại khái là muốn bắt đầu kinh doanh, nhất định phải có website. Thật là buồn cười, không phải tất cả đều cần phải có website đâu, nhưng nếu bạn muốn chuyên nghiệp và hiệu quả marketing cao, hãy làm ngay một website đi. Nhiều chỗ bày vẽ phải SEO này nọ, rồi làm này làm kia đủ thứ, thật ra là không cần phải vậy. Nếu lĩnh vực bạn làm là về nội dung, như tạp chí, mạng xã hội, thì lúc đó SEO và web động mới cần thiết, còn bạn là công ty, hay doanh nghiệp, thì bạn chỉ cần vài trang HTML giới thiệu là được rồi. Bạn cũng không cần phải bỏ tiền ra để thuê máy chủ khủng đâu, vì website của bạn không có nhiều lượt truy cập đâu, nhưng nó sẽ tạo ra sự chuyên nghiệp. Khi khách hàng muốn tièm hiểu về bạn, nếu một trang web giới thiệu công ty và các sản phẩm của công ty thật đẹp và thật chuyên nghiệp, họ sẽ cảm giác bạn thật sự chuyên nghiệp và họ tin tưởng hợp tác/trở thành khách hàng của bạn.
Đầu tiên là phải có một thương hiệu và tên miền thật đẹp. Đừng dùng những tên miền kiểu như: trasuagongmehcm.com, chuabenhtri247.net, những tên thương hiệu kiểu như Miền Tây 24h, Phú Quốc Mỹ. Hãy xây dựng một tên thương hiệu đặc trưng, ngắn gọn nhưng tạo nên sự chuyên nghiệp, ví dụ như GongMe (trà sữa Gông Mẹ), Lolita, Giọt Đắng (cà phê Giọt Đắng), Mắt Biếc (shop Mắc Biếc),.. Đừng đưa tên địa danh và tên anh hùng dân tộc làm tên thương hiệu, bạn sẽ không thành công chỉ bằng việc mượn danh của họ đâu. Hãy thiết kế logo thật đơn giản nhưng lại khác biệt, đừng bắt chước theo logo của một hãng nào đó, cũng đừng quá màu mè, quá nhiều chi tiết. Thời buổi bây giờ logo đơn sắc là một xu hướng. Cũng đừng theo những hình dạng khuôn khổ như hình tròn, hình thoi, hình bầu dục. Hãy tạo ra một hình dạng riêng, làm sao để người ta dễ nhớ và dễ dàng vẽ lại được logo của bạn. Còn phần về website thì chỉ cần thuê những người thật giỏi về Front-end, thiết kế những trang html thật đẹp, thật hiện đại, hiệu ứng chuyển động đẹp mắt là được.
Đừng cố viết bài viết về lĩnh vực bạn kinh doanh. Ví dụ như bạn bán quần áo, bạn cố viết những bài về quần áo để tăng thứ hạng SEO, nó chẳng có ý nghĩa gì cả đâu. Website về công ty thì người ta chỉ vào tìm hiểu cho biết rồi thôi, không ai ngồi lại chịu đọc mấy bài viết không chất lượng đâu. Còn nếu bạn vẫn muốn viết bài như vậy, hãy tách nó ra khỏi doanh nghiệp của bạn, nghĩa là nó hoạt động độc lập, không hề viết gì về doanh nghiệp của bạn. Người ta thấy trang web hay, người ta sẽ ghé thăm thường xuyên. Hãy cung cấp nội dung cho người ta chứ đừng cố gắng nhồi nhét sản phẩm của bạn vào, vì không ai ngày nào cũng mua sản phẩm của bạn, họ sẽ bị làm phiền nếu như họ vào website của bạn để tiếp thu nội dung. Thực tế cho thấy, những website mà thấy trong bài viết toàn quảng cáo về doanh nghiệp của họ thì người ta vào sẽ thoát ra ngay. Hãy nhìn vào kênh Schannel, ban đầu nó thuộc cửa hàng CellphoneS, nhưng rồi họ tách ra làm việc độc lập, không bị ràng buộc về sức sáng tạo cho nên kênh mới phát triển như vậy.
Chú trọng mạng xã hội
Nhiều người buồn cười lắm, thuê chạy quảng cao fanpage, tới khi khách hỏi thì trả lời như tát vào mặt người ta. Hay fanpage chỉ toàn đăng hình sản phẩm kèm giá. Làm vậy chả ai quan tâm đâu. Hãy nhìn vào 2 trang fanpage lớn ở nước ta là Tiki và Nhã Nam xem. Trên Tiki một bài đăng không được 10 like, còn trên Nhã Nam, bài đăng nào cũng vài nghìn like và vài trăm bình luận. Khác nhau chính là ở nội dung. Như tôi đã nói, không phải ngày nào người ta cũng mua hàng của bạn. Tiki toàn đăng sản phẩm kèm giá, hoặc những bài có đầu tư hơn thì cũng chỉ nhằm quảng cáo sản phẩm hoặc thương hiệu mà thôi, những bài đăng ấy chả ai quan tâm làm gì, vì lúc cần mua thì người ta tự vào mua, đâu cần phải vào fanpage làm gì, còn vào fanpage mà chỉ thấy toàn bán hàng thì thôi dẹp. Còn Nhã Nam thì sao, không đăng sản phẩm, không quảng cáo thương hiệu. Tất cả bài đăng của họ đều là những bài cảm nhận, những bài viết về sách, những góc chụp đẹp về những quyển sách. Nhìn vào sẽ thấy nó là một cộng đồng sách chứ không phải là một công ty bán sách. Người ta vào đó không phải để mua sách, mà để biết thêm về những quyền sách hay, để chia sẻ những suy nghĩ của mình về một quyển sách mà mình đọc.
Doanh nghiệp của bạn cũng vậy. Nếu bạn kinh doanh quán ăn, đừng đăng những món ăn kèm giá, hay đăng thông tin khuyến mãi. Hãy đăng những tấm hình về những mon ăn thật ngon, thật đẹp. Hãy làm những video sáng tạo về những món ăn và đăng nó với mục đích là chia sẻ chứ không phải để quảng cáo thương hiệu của bạn. Người đọc sẽ cảm thấy nội dung thú vị và có ích, họ sẽ ghé thăm fanpage của bạn thường xuyên và sẽ tìm hiểu về quán của bạn, sẽ đến ăn để ủng hộ. Và gặp một quán có không gian thật chuyên nghiệp nữa thì chắc chắn họ sẽ dẫn bạn bè đến quán thường xuyên. Nếu bạn bán quần áo thì hãy đăng những bài viết về thời trang, chụp những bộ quần áo đẹp của shop, người ta thấy đẹp, thấy hay sẽ chia sẻ, sẽ tìm hiểu và tìm đến shop của bạn. Còn nếu bạn bán vật liệu xây dựng thì sao? Hơi chua nhỉ? Không hề, hãy đăng những hình ảnh về những ngôi biệt thự, những bài viết về các phong cách kiến trúc các nơi trên thế giới, những công nghệ xây dựng hiện đại, hay chỉ là sắp những viên gạch thành hình thù gì đó rồi đăng lên. Hãy đem đến giá trị cho người xem chứ đừng quảng cáo.
Và nên nhớ là tự làm nội dung, đừng copy người khác.
Sức mạnh của mạng xã hội thật sự rất lớn, rất nhiều người đã bắt đầu từ mạng xã hội chứ không phải từ cơ sở truyền thống. Ở Cần Thơ có một tiệm cơm gà rất nổi tiếng là cơm gà Lê Trang, tôi nghe, ăn và biết về quán đó nhưng thật sự chả biết địa chỉ ở đâu cả. Vì họ làm online marketing quá tốt nên hầu như ai ở Cần Thơ cũng biết đến, dù cơm chẳng ngon và cũng chẳng nhiều hơn những chỗ khác. Nhưng nhờ họ chú trọng từ mạng xã hội như Facebook, Foody, khách hàng của họ toàn đến từ những kênh truyền thông đó. Còn một tiệm cắt tóc ở Cần Thơ mà tôi thích nữa là Ben Barber, tôi biết được cũng từ mạng xã hội, không gian và cách làm việc thì chất như nước cất.
Thời buổi bây giờ người dùng ngày càng thông minh hơn, không phải cứ chạy quảng cáo là thành công, thậm chí quảng cáo còn gây phản tác dụng. Thật tình tôi chẳng bao giờ nhấp vào các quảng cáo trên Google, Facebook hay các trang web khác, vì nó khiến người ta nghĩ: họ chẳng ra gì mới quảng cáo như vậy. Và thật tình cũng như vậy đấy, một cặp vợ chồng mà bạn tôi kể lại, chỉ vì tin quảng cáo trên Facebook, thuê họ chụp ảnh cưới, cuối cùng nhận được những bức ảnh còn thua con nít chụp bằng điện thoại.
Marketing thời buổi bây giờ không phải bỏ tiền để cho người khác thấy mình, mà hãy bỏ tiền để đem lại thứ gì đó cho người khác, lúc đó họ sẽ tự tìm đến mình.
Dài dòng quá rồi. Xin chấm hết tại đây, hẹn hôm nào đàm đạo tiếp.