Chuyện mua vé online

Khi thương mại điện tử đang phát triển và cạnh tranh gay gắt như ngày nay, chuyện gì người ta cũng có thể đem bán trên mạng được, kể cả bán dâm.

Hàng loạt các buổi biểu diễn của các ca sĩ lớn như Hà Anh Tuấn, Sơn Tùng đều đã tổ chức hình thức bán vé trực tuyến (online) thay vì bán vé theo cách truyền thống. Giờ đây các trận bóng được nhiều người mong đợi cũng được bán vé theo hình thức trực tuyến thay thế hình thức bán vé trước kia là bán tại sân bóng và một số kênh bán hàng khác.

Những lợi ích khi mua vé online

Nếu như có một cuộc khảo sát những người có nhu cầu mua vé, chắc chắn phần lớn họ sẽ chọn hình thức mua online hay vì đến trực tiếp quầy vé. Lợi ích của việc bán vé qua hình thức trực tuyến là không thể bàn cãi. Cái lợi dễ thấy nhất chính là khoảng cách địa lý giữa khách hàng và nơi bán vé đã được xóa bỏ. Nếu như trước kia những khán giả muốn mua vé để xem một show ca nhạc hoặc một trận đấu nào đó khi họ sinh sống ở một nơi khác rất xa nơi bán vé, họ sẽ phải nhờ bạn bè, hoặc bỏ thời gian đến nơi để có thể sở hữu được tấm vé. Những người làm việc văn phòng, những công nhân cũng khó có cơ hội mua được những chiếc vé tốt khi họ không có nhiều thời gian. Nhiều người phải cắn răng mua những chiếc vé bán ngoài chợ đen để được thưởng thức chương trình.

Giờ đây, với việc mua vé online, họ sẽ không cần phải quá lo lắng điều đó nữa. Chỉ cần một ứng dụng trên điện thoại di động, việc mua bán diễn ra trong tích tắc, vừa nhanh chóng lại vừa an toàn. Những khán giả cách nửa vòng trái đất cũng có thể mua chiếc vé để thưởng thức chương trình. Họ không cần phải chạy ngược chạy xuôi để sở hữu được tấm vé, giờ đây chỉ cần sắp xếp thời gian thưởng thức buổi biểu diễn mà thôi. Còn những người bận rộn không có thời gian, chỉ cần bỏ vài giây thao tác trên chiếc điện thoại thông minh là đã sở hữu được vé.

Có thể thấy rõ ràng rằng việc bán vé online đã xóa bỏ được rất nhiều trở ngại của việc bán vé truyền thống mang lại. Giờ đây khán giả có thể mua vé tại bất kỳ nơi nào trên vũ trụ miễn sao có internet và một thiết bị có cài sẵn ứng dụng mua vé tương ứng.

Những bất cập nảy sinh

Lợi ích thì rành rành như vậy, thế nhưng chưa kịp nhìn thấy những lợi ích ấy thì đã có một đống vấn đề bất cập chắn ngang trước mặt, khiến giấc mơ sở hữu tấm vé yêu thích giờ đây còn khó khăn hơn là mua vé theo hình thức truyền thống.

Khi những khán giả trung thành của thần tượng của mình chờ đến thời gian vé được mở bán, thì những chiếc vé ấy đã hết ngay lập tức chỉ sau 1 – 2 giây mở bán. Tưởng chừng như người dân được sử hữu những tấm vé mình mong muốn một cách dễ dàng thì giờ đây cơ hội ấy đã biến mất hoàn toàn. Những show biểu diễn và những trận đấu được nhiều người quan tâm bỏ luôn hình thức bán vé truyền thống mà chỉ bán đặc quyền vé trên kênh online. Không bao lâu sau, những chiếc vé ấy lại xuất hiện tràn lan trên thị trường chợ đen với giá ngất ngưởng. Hóa ra những lợi ích của việc mua vé trực tuyến thì chưa thấy, còn vấn nạn vé chợ đen thì lại càng thêm lộng hành.

Vậy tại sao họ vẫn tiếp tục duy trì hình thức trên?

Nhà sản xuất muốn mình an toàn

Khi vé được bán theo hình thức online và cháy vé ngay lập tức như vậy, không một nhà sản xuất chương trình nào lại bỏ qua hình thức này. Đây là một giải pháp an toàn cho nhà sản xuất chương trình vì họ thu được tiền ngay lập tức và giảm thiểu tối đa chi phí cho giai đoạn bán vé.

Khi mua vé online, giao dịch được thực hiện ngay lập tức và an toàn. Nếu như vé được bán theo hình thức truyền thống, nhà sản xuất phải chờ có khi là dài cổ để vé được bán hết thì giờ đây vé lại bán được ngay và tiền cũng được cầm chắc trên tay, lại ít tốn chi phí cho công đoạn phân phối vé. Giống như sự việc tài xế bị bùng hàng trong thời gian gần đây, các shipper sẵn sàng nhận những đơn hàng có giá trị cao khi khách hàng thanh toán bằng ví điện tử vì lúc đó họ đã được cầm chắc tiền trong tay, dù khách không nhận hàng thì tài xế cũng đã được nhận tiền công xứng đáng của mình. Việc bán vé online cũng tương tự như vậy, chỉ cần có người mua và thành toán thành công là họ đã an tâm, những tấm vé đó đi về đâu không còn quan trọng nữa vì tiền đã được nhận. Số tiền này họ có thể sử dụng để chi trả cho các chi phí của show diễn.

Còn một điều nữa nhưng không ai nhắc đến, đó là nhà sản xuất tốn ít tiền hoa hồng hơn khi phân phối vé bằng hình thức online. Với thời đại mà nhà nhà đua nhau làm ví điện tử thì người được lợi nhất vẫn là người dùng. Để cạnh tranh thị phần, các ông lớn sẵn sàng chịu lỗ. Những nhà cung cấp dịch vụ thanh toán điện tử cạnh tranh tối đa phí hoa hồng cho các đơn vị bán hàng nhằm kéo họ về phe mình. Và để trở thành người độc quyền phân phối sản phẩm, họ còn sẵn sàng không lấy bất kỳ đồng bạc nào từ đối tác. Một món hời như vậy thì các nhà sản xuất dại gì mà không tham gia, khi thứ mà họ quan tâm duy nhất là thu được tiền một cách an toàn nhất.

Sự cạnh tranh của các ví điện tử

Như đã nói ở trên, các dịch vụ ví điện tử đua nhau mọc ra như nấm, nhiều đến nỗi giờ đây người ta khó có thể thống kê hết tất cả các ví điện tử đang hoạt động trong nước. Với sự cạnh tranh khốc liệt như vậy thì độc quyền là cách tốt nhất để giành lấy miếng bánh to trong thị trường này. Hãng Sony đã thành công với dòng máy chơi game PS4 cũng chính vì những tựa game độc quyền mà không một hệ máy chơi game nào có. Để giành được những hợp đồng độc quyền như vậy thì họ sẵn sàng chịu lỗ và chịu lỗ trong thời gian dài để nắm thị phần, dẫn tới hình thức bán vé tuyền thống bị xóa bỏ với các show biểu diễn ấy.

Khi có sự độc quyền như vậy thì cái thiệt lại bị nghiêng về phía người tiêu dùng. Người dùng lại phải sử dụng thêm một ví điện tử khác chỉ để mục đích duy nhất là mua chiếc vé của chương trình mà mình yêu thích. Nếu như trong tương lai, các nhà cung cấp dịch vụ ví điện tử đua nhau giành các suất bán vé các trận bóng và các chương trình biểu diễn về tay mình, thì người tiêu dùng lại phải sử dụng không biết bao nhiêu cái ví điện tử nữa đây. Điều này gây phiền toái và thất thoát tiền khách hàng vì những đồng tiền lẻ nằm rãi rác khắp nơi.

Cũng vì chạy đua ráo riết như vậy mà các nhà cung cấp dịch vụ ví điện tử không quản lý nổi hoạt động của mình. Phần mềm gặp lỗi khi khách hàng sử dụng. Lỗi lớn nhất chính là phần mềm bị chậm khi đến giờ mở bán vé do có quá nhiều lượt truy cập, khiến máy chủ không thể phục vụ kịp. Còn một lỗi nhỏ nữa đó là khách hàng mất tiền nhưng không mua được vé, tuy nhiên lỗi này vẫn chưa có nhiều thông tin xác thực.

Không quản lý nổi những vấn đề phát sinh nên đâm ra khán giả không mua được vé, còn vé chợ đen thì nhanh chóng được bày bán ồ ạt. Khách hàng bức xúc, uy tính của nhà cung cấp suy giảm.

Nguyên nhân sâu xa

Thật ra không thể đổi lỗi hoàn toàn cho nhà sản xuất chương trình và nhà cung cấp dịch vụ ví điện tử, vì những bất cập trên là một vấn đề hiển nhiên trong xã hội Việt Nam.

Vấn nạn vé chợ đen không phải chỉ riêng ở nước ta mà hầu như ở đâu cũng có. Nhưng ở Việt Nam thì nó càng khó trị hơn khi nó đã ngấm sâu vào dòng máu của mỗi người. Người Việt chúng ta vốn tham lam và bị mờ mắt trước những cái lợi dù chỉ là ngắn hạn. Khi thấy một cơ hội đầu cơ béo bở như vậy, họ sẽ không ngại gì mà không tham gia. Họ biết sẽ có người sẵn sàng mua những chiếc vé đang được nhiều người săn đón ấy dù có giá cao ngất ngưởng. Thế là sinh viên, công chức, đến những tay chơi cũng tham gia kiếm thêm thu nhập nho nhỏ từ sự kiện này. Còn những tay đầu cơ chuyên nghiệp thì khỏi phải nói, họ không đáng để được thông cảm.

Không chỉ trong lĩnh vực bán vé online, mà cả những ngành nghề khác có sự buôn bán và cạnh tranh trong đó đều luôn có những kẻ trực chờ sẵn để trục lợi cho mình. Lấy một ví dụ điển hình nhất đó là khi bạn tham gia mua bán trên chợ tốt, một diễn đàn rao vặt lớn nhất nước ta hiện nay. Bạn sẽ không bao giờ mua được một món đồ tốt với giá hời. Những món đồ ấy sẽ luôn bị những tên đầu cơ phỏng tay trên ngay khi nó mới vừa được rao bán. Còn khi bạn rao bán một món đồ gì đó, bạn lại gặp ngay những tên đầu cơ ấy.

Giải pháp nào cho vấn nạn trên?

Sẽ thật khó để diệt trừ vấn nạn vé chợ đen vì nó gần như đã trở thành một phần trong văn hóa đời sống. Việc tìm ra phương pháp giải quyết là việc của những chuyên gia và những người đang thực hiện các hoạt động ấy, còn chúng ta chỉ có thể ngồi uống nước và chém gió dưới góc nhìn của những người ngoài cuộc.

Điều quan trọng nhất để lấy lại sự hài lòng của khách hàng đó chính là mở thêm kênh bán vé truyền thống thay vì bán vé online một cách độc quyền như một số chương trình hiện nay. Việc bán vé truyền thống tất nhiên sẽ chậm và tốn nhiều chi phí hơn so với bán vé online, nhưng bù lại khán giả sẽ có nhiều cơ hội mua được vé hơn. Nếu như khán giả quay lưng hoàn toàn với nhà sản xuất chương trình, thì lúc đó họ sẽ chẳng bán được tấm vé nào. Các đơn vị cung cấp độc quyền ấy vẫn có thể tiếp tục sự độc quyền của mình bằng việc bán trên các hệ thống kênh mua bán của mình. Lấy một ví dụ điển hình nhất chính là ứng dụng VinID của tập đoàn VinGroup, họ hoàn toàn có thể bán vé trên trang thương mại điện tử adayroi và hệ thống siêu thị – cửa hàng tiện lợi của họ.

Cần có những biện pháp và cơ chế để hạn chế nạn đầu cơ vé. Điều dễ thấy nhất trong việc đầu cơ vé khi mua online đó là một tài khoản mua quá nhiều vé hoặc họ lập nhiều tài khoản ảo để mua được nhiều vé. Cần có quy định hợp lý để không cho phép một tài khoản mua vé với số lượng nhiều bất thường. Cũng hạn chế thêm tình trạng lập ra các tài khoản ảo bằng các biện pháp xác minh danh tính cho tài khoản như xác thực giấy CMND (cần tuân thủ pháp luật về sử dụng thông tin cá nhân người khác). Tất nhiên việc này là rất khó khăn vì nó lại gây ra sự phiền toái cho người dùng và tốn nhiều tài nguyên của nhà cung cấp vì việc xác thực này phải được thực hiện bằng con người.

Có một biện pháp nữa để hạn chế việc những tên đầu cơ lập quá nhiều tài khoản ảo đó là hạn chế việc nhiều tài khoản cùng kết nối đến một tài khoản ngân hàng. Tất nhiên họ vẫn có thể qua mặt được bằng cách sử dụng nhiều ngân hàng khác nhau hoặc đơn giản hơn là dùng tài khoản chính chuyển tiền cho các tài khoản phụ. Việc quản lý thông tin người dùng là rất khó khăn nên không dễ thực hiện như khi nói bằng miệng. Nhưng nếu các nhà cung cấp dịch vụ có những cơ chế và giải pháp để quản lý được người dùng thật thì có thể đẩy lùi vấn nạn vé chợ đen này và để trải nghiệm mua sắm được trở về đúng với mục đích của nó đặt ra ban đầu.